Lễ cúng giao thừa, hay còn được gọi là lễ trừ tịch, là một nghi lễ quan trọng trong dịp Tết Nguyên Đán. Đặc biệt, vào đêm 30 Tết Giáp Thìn năm 2024, mâm cỗ cúng giao thừa cần được chuẩn bị đầy đủ và trang trọng.
Hãy khám phá mâm cỗ cúng giao thừa 30 Tết Giáp Thìn 2024 để cầu mong một năm mới thật may mắn và thành công. Bạn sẽ tìm thấy những món ăn truyền thống và ý nghĩa như bánh chưng, nem rán, thịt kho tàu, canh măng cua, và nhiều món ngon khác. Mâm cỗ cúng giao thừa không chỉ là nơi để thưởng thức những món ăn ngon mà còn là dịp để gia đình sum họp, chia sẻ niềm vui và kỷ niệm. Hãy cùng xoichebaba trải nghiệm một mâm cỗ cúng giao thừa truyền thống và tạo nên những kỷ niệm đáng nhớ trong năm mới.
Ý nghĩa cúng đêm giao thừa
Cúng đêm giao thừa là một nghi thức văn hóa tuyệt vời của người Việt Nam trong mỗi dịp Tết Nguyên đán. Cúng giao thừa còn được gọi là Trừ tịch, tức là loại bỏ những điều không may mắn, xui xẻo và ma quỷ từ những năm cũ. Vì vậy, việc cúng đêm giao thừa luôn được thực hiện từ khoảng 23 giờ đến 1 giờ sáng, trong khoảnh khắc chuyển mình từ năm cũ sang năm mới.
Mâm cúng giao thừa ngoài trời 30 Tết
Theo từng vùng miền, mâm cúng giao Tết ngày 30 sẽ có sự khác biệt nhưng vẫn giữ được những đặc điểm chung. Mâm cúng luôn phải có mâm ngũ quả, trầu cau, rượu, trà, muối, gạo, quần áo và mũ nón mũ thần linh. Đối với mâm lễ mặn, thì phải có thịt heo luộc hoặc gà trống luộc, bánh chưng, xôi, hoa tươi… Nếu bạn là phật tử, bạn có thể cúng mâm lễ chay và hoa quả.
Bày mâm cúng phải đặt trước cửa nhà, không được cúng trong nhà hoặc ban công. Khi đến giờ cúng, gia chủ nên ăn mặc chỉn chu, gọn gàng, thắp đèn, nến, rót rượu, rót trà, sau đó khấn vái trước bàn thờ, thành tâm khấn vái, mời thập phương chư thần, chư thiên chứng giám, bày lễ cầu mong theo nguyện vọng của gia đình và để cho người thân đã mất có thể trở về nhà hưởng hương hỏa mừng năm mới cùng con cháu.
Mâm cúng giao thừa trong nhà 30 Tết
Ngoài việc tổ chức lễ ngoài trời, gia đình còn phải chuẩn bị mâm cúng trong nhà với đầy đủ ngũ quả, nến, hương, hoa, vàng mã, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (bánh tét), bánh kẹo, và bày mâm cỗ mặn hoặc chay đều được.
Thực tế, mâm cúng trong nhà thực chất là một nghi lễ cúng bái tổ tiên, mời tổ tiên về nhà chào đón một năm mới với con cháu. Đây là một truyền thống tôn giáo phổ biến trong cả người Việt và người Hoa, đồng thời cũng là cách để chúng ta bày tỏ lòng biết ơn đối với ông bà tổ tiên đã luôn bảo vệ và chăm sóc chúng ta, giúp chúng ta vượt qua khó khăn và thành công trong cuộc sống.
Thường thì, mâm cúng trong nhà sẽ được cúng sau mâm lễ trước nhà, theo truyền thống gọi là “nghênh tân, tiễn cửu”. Điều này có ý nghĩa mời chư thần và các vị thần linh đến nhà chúng ta trong năm mới và tiễn tạ các vị thần đã đến trong năm cũ.
Mâm cúng giao thừa 3 miền gồm những gì?
Mâm cúng giao thừa miền Nam
Với thời tiết nắng nóng ở miền Nam, phong tục chuẩn bị mâm cúng ngày cỗ của người dân miền Nam thường tập trung vào các món nguội. Như canh khổ qua nhồi thịt, canh măng, thịt kho hột vịt, chả giò, củ kiệu, bánh tét,… Đây là những món ăn không chỉ ngon miệng mà còn giúp giải nhiệt và tạo cảm giác mát mẻ trong những ngày nắng nóng. Hãy thưởng thức những món ngon này để cảm nhận sự tươi mát và đặc trưng của ẩm thực miền Nam.
Mâm cúng giao thừa miền Trung
Mâm cúng giao thừa miền Trung cũng sẽ mang nét đặc trưng riêng, thể hiện qua những món truyền thống đậm chất vùng miền Trung như đĩa dưa món, đĩa giò lụa, đĩa thịt bông, đĩa gà bóp rau răm, đĩa thịt heo luộc, dưa giá, bát măng khô ninh, bát miến, đĩa cá chiên, đĩa ram,….
Mâm cúng giao thừa miền Bắc
Mâm cúng giao thừa miền Bắc thường được trang trí bằng những món ăn truyền thống đặc biệt. Thông thường, mâm cúng này bao gồm 4 bát và 4 đĩa. Tuy nhiên, nếu gia đình có điều kiện hoặc muốn tạo sự trang trọng hơn, có thể bày 6 bát, 6 đĩa hoặc thậm chí 8 bát, 9 đĩa. Các món ăn trong mâm cúng bao gồm bát móng giò hầm măng, bát bóng nấu thập cẩm, bát canh mọc, bát miến nấu lòng gà và bánh chưng. Những món này không chỉ ngon miệng mà còn mang ý nghĩa truyền thống sâu sắc.
Câu hỏi liên quan
Mâm cỗ giao thừa có cúng chay không?
Mâm cỗ giao thừa không cần phải quá phức tạp, không bắt buộc phải cúng mặn, vì vậy có thể cúng chay. Mâm cỗ giao thừa ngày Tết với đồ chay cũng có thể thể hiện sự trong sạch, thành kính, không dính sát tính bên trong, do đó mâm cúng chay đơn giản nhưng lại là cách để thu hút phúc khí nhanh chóng, được nhiều nhà phong thủy khuyến khích.
Tuy nhiên, việc mâm cúng đồ mặn vẫn được chư thần chấp nhận, bởi khi cúng không phải cúng riêng thần Phật, còn cúng cả thập phương quỷ thần bên trong, do đó cách nào cúng cũng tốt, chủ yếu là tâm tính người bái, cách thức cúng có đúng quy chuẩn, trang trọng hay không.
Đặt mâm cúng giao thừa ở đâu?
Một mâm cúng giao thừa hoàn hảo bao gồm cả phần bên trong và bên ngoài. Phần bên ngoài của mâm cúng, như đã được trình bày ở trên, là để thể hiện sự tôn kính đối với các vị thần, thân Phật và 12 vị quan được gọi là Hành Khiển theo truyền thống dân gian.
Mỗi năm, chúng ta đều có một vị thay phiên cai quản, vì vậy việc bày mâm cúng ngoài trời là để đón chào vị hành quan mới đến nhà và xin phép tổ tiên được vào nhà trong năm mới, để chúng ta có thể đón giao thừa cùng con cháu và tử tôn. Ngoài ra, trên mâm bên trong, chúng ta cũng cúng tổ tiên và bày tạ hành quan cũ.
Mâm cúng giao thừa có gạo muối không?
Gạo và muối là hai thứ không thể thiếu trong bất kỳ buổi lễ bái nào trong dân gian. Chúng có nguồn gốc từ Đạo giáo với vai trò là hai vật mang tính dương, hài hòa với ngũ hành và có khả năng trừ tà, đuổi vận xui. Không chỉ có thần linh mà còn có rất nhiều quỷ thần đứng quanh trong ngày giao thừa. Vì vậy, sau khi cúng bái xong, gia chủ sẽ rải gạo muối xung quanh để mời các vị này tránh xa khỏi nhà cửa sau khi đã hoàn thành lễ cúng.
Xem thêm: Những điều kiêng kỵ trong đêm giao thừa
Đồng thời, chúng còn mang ý nghĩa mong muốn cho gia đình một năm đầy đủ gạo muối, tài lộc thịnh vượng và sự phát triển giàu có trong suốt một năm.
Dưới đây là những phong cách bày mâm cúng đặc trưng của từng vùng miền trong đất nước, cách thức bày mâm và ý nghĩa của việc cúng giao thừa trong tâm linh người Việt. Hy vọng qua bài viết này, các bạn sẽ được cung cấp thêm nhiều thông tin hữu ích và thú vị.